To μπιφτέκι του μέλλοντος

Από μοσχάρι, χοιρινό, κοτόπουλο και γαλοπούλα είναι τα κοινά μπιφτέκια που τρώγαμε έως σήμερα και θα συνεχίσουμε ίσως να τρώμε για μερικά ακόμη χρόνια. Το μπιφτέκι του μέλλοντος, όμως, το οποίο αυτή την περίοδο «μαγειρεύεται» σε εργαστήριο της Ολλανδίας, θα είναι από βλαστοκύτταρα.

Ο δρ Μαρκ Ποστ από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ αγωνιά πάνω από 3.000 λεπτές λωρίδες βόειου μυϊκού ιστού: αυτή τη στιγμή αναπτύσσονται σε δοκιμαστικούς σωλήνες, στη συνέχεια θα αναμειχθούν με αίμα και τεχνητό λίπος και έως τον Οκτώβριο θα δώσουν το πιο ακριβό – εργαστηριακό – μπιφτέκι του κόσμου. «Το σχέδιο είναι να ζητήσουμε από τον διάσημο βρετανό μάστερ σεφ Χέστον Μπλούμενταλ να το μαγειρέψει», είπε με περίσσεια υπερηφάνεια ο Ποστ στο ετήσιο επιστημονικό συνέδριο του Βανκούβερ στον Καναδά.

Αν το πείραμα του ολλανδού γιατρού και επικεφαλής του Τμήματος Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ πετύχει και επιτευχθεί για πρώτη φορά η παραγωγή συνθετικού κρέατος – πράγμα για το οποίο ο ίδιος δηλώνει απολύτως βέβαιος -, το κέρδος θα είναι τριπλό: εκτός από το πρόβλημα σίτισης, στο οποίο θα δοθεί οριστική λύση, θα μειωθούν σημαντικά οι εκτροφές ζώων και κατά συνέπεια θα ωφεληθεί το περιβάλλον. Από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η παγκόσμια παραγωγή κρέατος έχει πενταπλασιαστεί. Βάσει ενός πρόχειρου υπολογισμού, αυτή τη στιγμή στον πλανήτη διαβιούν περίπου ένα δισεκατομμύριο χοίροι, 1,3 δισεκατομμύριο αγελάδες και 15 δισεκατομμύρια κοτόπουλα, τα οποία συμβάλλουν στην παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Εκτός όμως από τον παράγοντα περιβάλλον (η παραγωγή συνθετικού κρέατος υπολογίζεται ότι θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών έως και κατά 60%) ή ενδεχομένως τα φιλοζωικά αισθήματα αρκετών, εξηγεί ο Ποστ, η σημερινή μορφή παραγωγής κρέατος σε βάθος χρόνου θα είναι «ανεπαρκής». «Σε 40 χρόνια η κατανάλωση κρέατος θα διπλασιαστεί. Αν λοιπόν δεν κινητοποιηθούμε, θα γίνει είδος πολυτελείας. Από το σύνολο των φυτικών πρωτεϊνών που προσλαμβάνουν οι χοίροι και τα βοοειδή μόνο το 15% μετατρέπεται σε ζωικές πρωτεΐνες. Αν μπορέσουμε να αυξήσουμε αυτό το ποσοστό στο 50%, θα έχουμε κάνει ένα τεράστιο άλμα μπροστά», εξηγεί.
Το μπιφτέκι του Ποστ γεννιέται από ένα βλαστοκύτταρο μέσα στον οργανισμό του βοοειδούς. Οταν το ζώο σφαγιάζεται, τα βλαστοκύτταρα αφαιρούνται και καλλιεργούνται στο εργαστήριο. Στη συνέχεια τρέφονται με αμινοξέα, πρωτεΐνες, λιπίδια, ορμόνες και σάκχαρα ώσπου να πάρουν τη μορφή υπόλευκων λεπτών λωρίδων μυϊκού ιστού, μήκους περίπου δύο εκατοστών, πλάτους ενός εκατοστού και πάχους ενός χιλιοστού – φανταστείτε τα σαν καλαμάρια. Και όπως σε κάθε φυσιολογικό οργανισμό οι μύες δομούνται γύρω από τους τένοντες και ασκούνται, έτσι ακριβώς σφίγγουν και τεντώνονται διαρκώς οι μύες στο εργαστήριο του Ποστ – με ηλεκτρική υποστήριξη, ασφαλώς.

ΠΑΝΑΚΡΙΒΟ. Το μόνο πρόβλημα μέχρι στιγμής στο μπιφτέκι στο οποίο οι επιστήμονες έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους για την εν μέρει σωτηρία του κόσμου είναι το κόστος παρασκευής, που αυτή τη στιγμή αγγίζει τα 250.000 ευρώ – τα έξοδα του πειράματος καλύπτει πλούσιος χορηγός που επιθυμεί να κρατήσει την ανωνυμία του. Μόλις όμως η τεχνική γίνει ευρέως γνωστή και αρχίσει να εφαρμόζεται, υποστηρίζει ο Ποστ, η μέθοδος θα βελτιωθεί και το κόστος θα είναι πιο προσιτό.