Ο μεγαλύτερος «χάρτης» της σκοτεινής ύλης

Δημιουργήθηκε ο μεγαλύτερος «χάρτης» της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν.

Μία διεθνής ομάδα αστρονόμων δημιούργησε τον μεγαλύτερο μέχρι τώρα «χάρτη» της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης, που είναι διάσπαρτη στο διάστημα και εκτιμάται ότι αποτελεί περίπου το 23% του σύμπαντος. Αυτή η αόρατη μορφή ύλης δεν εκπέμπει φως, αλλά ασκεί τη δύναμη της βαρύτητας στο περιβάλλον της και έτσι είναι δυνατό να γίνει έμμεσα αντιληπτή. Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι απεικόνισαν τη σκοτεινή ύλη σε μια γιγάντια κλίμακα, στη μεγαλύτερη που έχει ποτέ παρατηρηθεί.

Οι επιστήμονες, που παρουσίασαν τις εντυπωσιακές «εικόνες» της σκοτεινής ύλης σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρίας, σύμφωνα με το BBC, το Γαλλικό Πρακτορείο και το «Science», χρησιμοποίησαν μια μεγα-κάμερα 340 megapixel, την οποία διαθέτει το διαμέτρου 3,6 μέτρων γαλλο-καναδο-αμερικανικό τηλεσκόπιο στο όρος Μάουνα Κέα της Χαβάης.

Οι ερευνητές χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να φωτογραφήσουν δέκα εκατομμύρια γαλαξίες σε τέσσερις διαφορετικές περιοχές του ουρανού, σε αποστάσεις περίπου 6 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Δημιούργησαν έτσι ένα «χάρτη» περίπου 100 φορές μεγαλύτερο από τον καλύτερο «χάρτη» σκοτεινής ύλης που υπήρχε μέχρι σήμερα και είχε δημιουργηθεί από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Hubble».

Οι αστρονόμοι μελέτησαν με ποιο τρόπο το φως που εκπέμπεται από τους μακρινούς γαλαξίες και κατευθύνεται προς τη Γη, διαστρεβλώνεται (καμπυλώνεται), καθώς διέρχεται μέσω της σκοτεινής ύλης, λόγω της βαρύτητας που η τελευταία ασκεί. Η στατιστική ανάλυση των σχημάτων των γαλαξιών αποκάλυψε την κατανομή στον χώρο της σκοτεινής ύλης που υπάρχει ανάμεσά τους.

Η σκοτεινή ύλη πιθανώς αποτελείται από στοιχειώδη σωματίδια, που όμως ακόμα δεν έχουν ανακαλυφθεί και είναι πολύ πιο εξαπλωμένη σε σχέση με την κοινή ορατή ύλη, η οποία αποτελεί μόλις το 4% του συνολικού σύμπαντος (το υπόλοιπο 73% είναι η ακόμα πιο μυστηριώδης σκοτεινή ενέργεια που επιταχύνει τη διαστολή του σύμπαντος).

Ο νέος «χάρτης» δείχνει ότι η σκοτεινή ύλη συγκεντρώνεται σε πελώριες «συστάδες» μάζας, καθώς και σε νηματοειδείς συσσωματώσεις, με τεράστια άδεια κενά στα ενδιάμεσα, ακριβώς όπως οι προσομοιώσεις σε ηλεκτρονικούς σούπερ-υπολογιστές είχαν προβλέψει. Ουσιαστικά η κατανομή της σκοτεινής ύλης θυμίζει ένα δίχτυ με τους κόμπους και τα νήματά του.

«Με πολύ χαρά διαπιστώσαμε ότι τα ευρήματά μας είναι παρόμοια με αυτά που περιμέναμε», δήλωσε ο αστροφυσικός Λουντοβίκ Βαν Βέρμπεκε του πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά. Επιπλέον, ο «χάρτης» επιβεβαιώνει μέχρι στιγμής την ορθότητα της θεωρίας γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν, όσον αφορά την επίδραση της βαρύτητας στο σύμπαν.

Την επόμενη τριετία, οι αστρονόμοι σχεδιάζουν να «χαρτογραφήσουν» τη σκοτεινή ύλη σε μια ακόμα μεγαλύτερη (δεκαπλάσια) περιοχή του σύμπαντος. Στην πραγματικότητα, στο μεταξύ, οι επιστήμονες προσδοκούν την ανακάλυψη μιας «νέας φυσικής», που θα τους επιτρέψει να εξηγήσουν καλύτερα τις αστρονομικές παρατηρήσεις τους και επιτέλους να ρίξουν φως στα μυστήρια της σκοτεινής ύλης και σκοτεινής ενέργειας.